Szczypta Historii Egiptu
/minimum dla Tych , którzy jeszcze nigdy się z nią nie spotkali.../
Udokumentowne zjednoczenie górnego i dolnego Egiptu datowane jest na około 5 tysięcy lat wstecz t.j. 3-cie tysiąclecie p.n.e.
Egipt Faraonów po wcześniejszej Mezopotamii Sumerów plasuje się wśród pierwszych pra-kultur
Najważniejsze okresy w historii Egiptu to :
Czasy faraońskie od 3 tyś p.n.e. /przed Chrystusem/ do ok IV-go wieku n.e. obejmują:
Okresy: Przed i Wczesno-dynastyczny /Thinis,Memfis/ oraz Starego Państwa /piramidy/, Średniego Państwa /Teby/ i Nowego Państwa
/Rozkwit Teb/ oraz Okres Późny /Sais, Persowie/ -
rozdzielają trzy okresy przejściowe w których władza rozpadała się na dzielnice lub przechodziła w ręce ościennych władców.
Czasy nowożytnie to do 1922 r kolejno podległość wobec :
Greków, Rzymian, Bizancjum ,Arabskich kalifatów, Tureckiego imperium Osmańskiego, Fracuzów i Brytyjczyków
Od 1922 niepodległy Egipt.
1. Przeddynastyczny ok 3100 p.n.e.
Narmer - jeden z pierwszych władców,
uznawany za założyciela zjednoczonego górnego i dolnego Egiptu.
Imię to umieszczone jest na tzw.: Palecie Narmera znajdującej się w Muzeum Egipskim w Kairze
2. Stare Państwo 2575-2150 p.n.e. /4-8 dynastia/To już po panowaniu Dżeser'a /2668-2649/ zwiazanego
z piramidą schodkową w Sakkara
Stare Państwo to okres otwierany przez władców związanych z Piramidami w Giza : Cheops, Chefren, Mykerinos
3. Średnie Państwo 1975-1640 p.n.e.
/12-13 dynastia/ okres gdy centrum władzy z Herakleopolis przeniosło się do Teb
Mentuhotep II ponownie zjednoczył kraj i skutecznie walczył z sąsiadami Nubią, Libią , Synajem i beduinami.
4. Nowe Państwo 1539-1075 p.n.e. /18-20 dynastia/
To już 1,5 tyśiąca lat po Narmerze.
Egipt po raz kolejny jednoczy się i zdobywa nowe ziemie od Palestyny do Nubii.
Nowe Państwo to okres wspaniałych zwycięstw , rozrastania terytorialnego, nowych prądów religijnych .To czasy takich faraonów jak:
Ahmose/Jahmes/, Tutmosis /Totmes/ I,II,III,królowa Hatszepsut,Ehnaton,Tutanchamon i najznakomitszy Ramzes II Wielki 1279-1212.
Nowe Państwo za dynastii Ramzesów /do XI -tego/ upada na rzecz Tebańskich dynastii arcykapłanów a następnie Egipt ulega podbojom Libijskim/1075-715/
5. Okres Późny 715-332 p.n.e. Egipt ponownie odzyskuje swój blask dzięki władcom z Saisu .
Ulega jednak ostatecznie dynastiom Perskim.
6. Grecko-Rzymski /lata 332 p.n.e do 395 n.e./
To już czasy bliższe naszej percepcji historycznej
Niestety to już okres władców Grecji - Aleksander Wielki , Ptolomeusze 306 p.n.e -30 n.e.
oraz Cesarzy Rzymu 30-395 n.e.
To ostatni okres w którym zewnętrzni władcy odwoływali się do kultury czasów faraońskich
Po tym okresie kultura, mitologia , tradycje czasów faraońskich ulegają bezpowrotnemu unicestwieniu.
7. Bizantyjski 395-640 : Cesarz Justynian , likwidacja ostatnich enklaw faraońskich w Nubii /św na wyspie File/, Koptowie
8. Arabski 639-905: kalif Umara zarzadza Egiptem jako prowincją /zdobycie Babilonu, spalenie biblioteki aleksandryjskiej/
9. Muzułmańskie dynastie Tulunidów i Fatymidów 879-1169: Powstanie Kairu i utworzenie w nim stolicy Egiptu
10. Sułtanowie Mameluccy do XIV w /Okres XIIIw to czas gdy większość Egipcjan przyjęła Islam /
11. Od 1517 podbój Turecki. Egipt prowincją osmańską do XVIIIw
12. 1798 do 1922: Fracuzi, Muhammad Ali , Brytyjczycy
13. 1922- odzyskanie niepodległości przez Egipt / 3tyś lat od czasów rozkwitu w okresie Nowego Państwa/